Panama Kuna Yala/San Blas

PANAMA

Na onze mooie ervaringen in Colombia zijn we 14 oktober 2016 op weg gegaan naar Panama, het is een tocht geworden van 54 uur. 

De Squalls, een plotseling forse wind zeer lokaal met regen en vaak onweer en van korte duur, die overtrekken zijn in deze tijd van het jaar heftig en wij reven dan tot wij met ons stormtuig varen. Deze Squall had 45 knopen wind.

We zijn aangekomen in het gebied Kuna Yala. Gunayala/ Kuna Yala, is een gebied met oorspronkelijke bewoners in Panama met de status van provincie, waar de Kuna-indianen leven met een vorm van zelfbestuur. Het gebied is ongeveer 300KM lang, ligt aan de noordoostkant van het Panamakanaal en heeft ongeveer 400 eilanden. Het meest westelijke deel noemen ze San Blas en is het meer toeristische deel waar de traditionele manier van leven grotendeels is opgegeven.

Er zijn veel onbewoonde eilanden, eilanden waar één familie op woont en eilanden die volgebouwd zijn met eenvoudige huizen.

Wij zijn aangekomen op het eiland Isla Pinos waar we een aantal dagen voor anker hebben gelegen.

De kaarten, zoals Navionics, zeekaarten etc., zijn gebaseerd op gegevens van tenminste 100 jaar geleden (sextant) waardoor de nauwkeurigheid te wensen overlaat. Volgens de kaart liggen wij hier midden OP het eiland voor anker, opletten dus.

We zijn op veel eilanden geweest, ik zal jullie de details besparen want je wordt gek van de namen zoals: Ustupu, Nargana, Aridup, Niadup, Sabudupured, Banderos Cays, Chichime etc..

Het gebied waar wij varen zit vol met eilanden, riffen, ondieptes en is niet of foutief gekarteerd. Gelukkig heb je in de pilot van Bauhaus kaartjes die accuraat zijn (door hem zelf gekarteerd), het is bijzonder om te zien dat we volgens de plotter van het schip vaak over eilanden en riffen varen.

Ook grote ferry’s hebben wel eens moeite een rif te ontwijken, oppassen!

De Kuna’s varen in kano’sdie ze uit boomstammen hakken en komen naar je schip om vis, kreeft, bananen etc. aan te bieden.

Ook komen er soms grote eenvoudige schepen met handelaren uit Colombia die tomaten, uien, wortels, aardappelen enz. verkopen.

Deze kinderen hebben hun eigen kleine kano.

Heel bijzonder is dat er veel albino's zijn, vaak met rossig haar, dat komt door de inteelt. In het traditionele gebied mogen Kuna's alleen met Kuna's huwen en er zijn na de Spaanse veroveringen niet zoveel indianen over, nog maar 50.000 van de 500.000,. We hebben daar geen foto van gemaakt, foto's worden niet zo op prijs gesteld.

Er zijn veel kano’s waar een zeil op zit, we hebben ons verbaasd over de toch goede zeileigenschappen van dit soort creatieve zeilen.

Het water bij eilanden dicht bij de kust is niet helder door uitwaterende rivieren vanuit het regenwoud. Ze zeggen dat er ook krokodillen kunnen zwemmen maar dat zag ik als een “broodje aap” verhaal en ik heb in dat troebele water met veel plezier gezwommen. Op een dag zijn we met de bijboot een rivier op gegaan en kwamen daar een krokodil tegen, daarna heb ik niet meer gezwommen in troebel water bij eilanden dicht bij de kust.

Eilanden die twee mijl of verder uit de kust liggen hebben helder water en geen krokodillen risico, daar kun je rustig snorkelen, het koraal met vissen bekijken en enorme felgekleurde zeesterren.

De Kuna dames gaan voor het overgrote deel traditioneel gekleed, ook in gebieden waar de traditionele wijze van leven is verlaten. Hier zijn dames net met de taxiboot aangekomen om boodschappen te doen op een groter eiland.Mooie kralenkettingen om benen en armen.

De heren gaan niet traditioneel gekleed.

Al die kleine bouwwerkjes boven het water zijn toiletten. Er is uiteraard geen riolering dus alles in het water laten vallen, je moet dus wel uitkijken waar jij je bijbootje vast maakt.

Helaas gooien ze ook al hun afval in het water of het nu plastic is of niet en krijg je op veel eilanden op de windkant een rotzooitje.

De typische Kuna huizen zijn opgebouwd uit palen, bamboe en palmbladeren. Omdat op de grond van alles kruipt, met name krabben, slapen ze hangmatten die aan de palen hangen.

Je hoeft je geen zorgen te maken over de temperatuur, een kleine 600 mijl boven de evenaar is het water altijd rond de dertig graden.

In de grotere plaatsen vind je een school. De kinderen gaan gekleed in schooluniformen en worden met bootjes van de kleinere eilanden gehaald om naar school te gaan.

De scholen hebben een eenvoudig interieur.

Deze foto is gemaakt in Nargana, een groter dorp dat op de grens licht tussen het traditionele en minder traditionele gebied. Hier staat dag en nacht een grote generator lawaai te maken die de huizen van stroom voorziet, uiteraard door een meter afgerekend zoals je ziet.

In de traditionele dorpen kom je regelmatig een zonnepaneel tegen voor enige stroomvoorziening. De dorpen hebben allemaal één of meerdere “chiefs” die de gang van zaken bepalen.

Op anker voor Hollandes cays, de avond valt.

In het donker hadden we naast onze boot heel veel kleine vissen die licht gaven, een spektakel dat we nog nooit gezien hadden.

Toen we nog volop aan het genieten waren in de San Blas kregen we via de satelliettelefoon berichten dat ons huis verkocht was.

Wij moesten zo snel mogelijk naar een gebied waar communicatie met datakaartjes mogelijk is. Wij zijn het gebied uitgevaren en naar Puerto Lindo gegaan, de enige plaats waar (sinds 2014) een haven is. We zijn relatief laat aangekomen en voor anker gegaan, de dag daarop een plaatsje in de haven in opbouw geregeld, in opbouw betekent geen drinkwater, geen wifi, vrijwel geen sanitaire voorzieningen etc..

Één dag nadat wij in de haven lagen kwam eind november orkaan Otto langs, die heeft ervoor gezorgd dat bij ons in de buurt 4 schepen van anker zijn geslagen zonder bemanning die de zee opdreven en verloren zijn gegaan, 16  schepen op de kust geslagen en 3 schepen gezonken. Wij hadden dus geluk dat wij net in een goed beschutte haven lagen. De orkaan is in Costa Rica aan land gegaan (in 100 jaar niet gebeurd), een orkaan zo dicht bij Panama is in 40 jaar niet gebeurd. We hadden zeer zware regenval gedurende 48 uur, forse wind en de wegen waren daarna niet begaanbaar, er was geen stroom meer in het gebied en de drinkwatervoorziening was stopgezet. Ook geen telefoonverbindingen en dat soort zaken. Gelukkig konden wij met de satelliettelefoon nog met Nederland communiceren.

Wij hebben een week of 6 illegaal rondgevaren met de Q  flag in het want. Nu moesten we inklaren; de eerste stap is een cruising permit krijgen van circa USD 200, daarna kun je naar customs en immigration in een andere plaats waar je een mariner visum van circa USD 115 per persoon moet aanschaffen (dat laatste hebben wij niet gedaan, het is ons gelukt een gratis toeristenvisum in het paspoort te krijgen).

Het aardige is dat je in Panama alleen met dollars kunt betalen maar dat er geen banken zijn in de Kuna Yala/San Blas. In Colombia is het ook onmogelijk dollars te krijgen, wij wisten dat en hebben wat dollars vanuit Nederland meegenomen. Ook in de plaatsen buiten de San Blas waar je moet inklaren (Puerto Lindo en Puerto Bello) zijn geen banken of ATM machines. Je moet als je geen dollars hebt vol risico om aangehouden te worden in de bus stappen (met geleende dollars) om in een veraf gelegen grote plaats dollars te krijgen.

Wij hebben ook flink wat busritten gemaakt om in plaatsen te komen waar je internet hebt, we wilden vliegtickets boeken naar Nederland maar door de orkaan was het internet in de kuststreek niet actief/in de lucht. We zijn begin december in NL aangekomen en nu druk bezig met de voorbereiding van de overdracht van ons huis, veel te regelen en op te slaan. We gaan medio januari weer terug naar Panama om de reis te vervolgen.

Panama is een prachtig gevarieerd land en we zien er naar uit om terug te keren.

Het plan is om in februari door het kanaal te gaan, de Perlas eilanden te bezoeken en daarna de grote oversteek van een maand non stop varen te maken van 8.000 KM naar de Markiezen (Frans Polynesië).

Colombia vervolg, tweede indruk

Colombia vervolg

Colombia is ons aangenaam blijven verrassen, ook de stad Santa Marta. We hebben een trip gemaakt naar de stad Cartagena met een minibus met airco, de rit duurde 5 uur, het leek alsof de chauffeur niet kon wachten om zijn schepper te ontmoeten: dubbele doorgetrokken strepen hadden geen betekenis en stoplichten waren volgens hem kerstverlichting. In de stad Cartagena zijn we drie dagen gebleven, we hebben daar een hotel genomen.

Zwembadje van ons hotel (meer een badkuip)

Tijdens de rit met de minibus zie je veel armoede, troep en “roadblocks”  van het leger. De armoede en hoe die mensen in miniscule krotten wonen waarbij ook de vloer soms onder water staat in de moerassige gebieden is treurig. Een heel ander gezicht dan de stad Santa Marta. Ook de stad Cartagena is bijzonder schoon en veilig. 

Beide steden hebben een overkill aan politie die met name op brommers/kleine motoren rijden, overal in de beide steden zie je politie op straat staan en soms ook een flinke hoeveelheid soldaten, veilig is het wel.

Cartagena.

In de stad kun je ook dieren vinden, daarom hier drie voorbeelden waarbij steeds de eerste foto zonder zoom is gemaakt en de tweede met zoom zodat je een idee hebt waar de dieren zich bevinden.

 

 Zoekplaatje!

Het is een stad met geweldige muurschilderingen die soms anoniem zijn gemaakt, ook de beeldende kunst is volop aanwezig.

Het straatbeeld van de oude stad is er een van heel erg veel mooie oude huizen, straatjes en pleinen. Het is een stad om van te genieten, lekker te drinken en uit eten te gaan. Volgens ons is drie dagen voldoende om de oude ommuurde stad te verkennen, daarna kom je steeds in dezelfde straatjes en begint het op een openlucht museum te lijken: het is wel gezellig druk in de mooie oude stad maar erg gericht op de toerist.

Toen we terugkwamen in Santa Marta hebben zijn we met openbaar vervoer (meerijden in een kleine auto) naar Minca gegaan, een beetje het binnenland in. Twee jaar geleden was het nog te onveilig om dat te doen maar nu is dat gebied veilig om te reizen. We zijn vanuit Minca te voet naar een “Coffeefarm” gegaan (een wandeling van bijna drie uur omhoog) om daar de koffieplantage te bekijken en de apparaten op de boerderij. Het is bijzonder om te zien dat de koffieplantages op steile hellingen liggen en de boerderij oude machines gemaakt in London gebruikt. De wandeling was leuk om te doen, mooie natuur en heel veel vlinders tijdens de hele wandeling.

Helling met koffieplanten

 Op de terugweg naar Minca zijn we afgeslagen bij een trail die naar een waterval leidt, daar kon je jezelf verfrissen met ijskoud water. Weer een mooie omgeving.

Anneke verfrissende duik

Ik sjok over het bruggetje

We zijn ook aan het provianderen omdat de prijzen hier bijzonder  aantrekkelijk zijn. Hierbij een deel van onze boodschappen:

-          24 pakken koffie van 1 pond (€ 2,25 per pond)

-          24 pakken rijst van een pond (€ 0,50 per pond)

-          Xxxxx blikken bier (€ 0,45 per blikje, erg goedkoop voor de Carib)

-          32 rollen WC papier

-          20 pakken spaghetti van 250 gram

-          20 pakken macaroni van 250 gram

-          12 pakken meel van 1 kg (om brood te bakken)

-          10 grote blikken tomaten

-          6 flessen olijfolie

-          Etc nog heel veel meer.

Het blijft ons verbazen hoeveel proviand je in ons schip kwijt kunt.

Van de orkaan Matthew hebben wij weinig last gehad omdat wij ons buiten de hurricane belt bevinden, wel hebben we veel regen en relatief veel wind gehad door Matthew.

Colombia, een mooi land met een gemoedelijke rustige sfeer waar de veiligheid snel verbetert maar veel ambtenarij voor het afgeven van cruising permits ( 3 tot 4 weken) etc. Laten we hopen dat het recente referendum waarbij het vredesakkoord tussen de FARC en de regering is afgewezen geen grote spanningen oplevert.

Op dit moment wachten wij op de levering van een nieuwe bijboot (met aluminium bodem) die wij hebben besteld, het wachten is op het inklaren van de douane. Wij denken dat we de bijboot deze week krijgen en dan vertrekken we naar de San Blas / Kuna Yala  in Panama. In dat gebied is vrijwel niets te krijgen, moeten we van onze proviand leven en de vis/kreeft vangst van de indianen. Er is uiteraard geen internet, wij zullen daarom een ruime maand uit de lucht zijn en alleen via de satelliet telefoon bereikbaar zijn.

Gedurende die tijd zullen wij illegaal in Panama verblijven omdat het inklaren in dat gebied niet meer kan vanwege onenigheid tussen de indianen in dat gebied en de overheid. Als wij willen inklaren moeten we eerst ver west varen naar Portobello en dan weer terug naar waar wij willen beginnen, dat vinden wij teveel gedoe en nemen de gok en hopen dat we niet gepakt worden en boetes of gevangenisstraf krijgen (dat overkomt mensen soms).

Onze volgende blog zal waarschijnlijk over een week of zes vanuit Portobello Panama (waar wij ons dan ook inklaren) verstuurd worden omdat daar internet beschikbaar is.

Colombia, de eerste indruk

Colombia, de eerste indruk

We hebben op 9 september op Aruba uitgeklaard en zijn daarna voor de stranden in het noorden op anker gegaan.

Op Aruba zijn erg veel leguanen

De volgende dag (zaterdag) om 08:00 uur anker op en naar Colombia.

Wat een heerlijkheid, na al die tijd weer lekker op zee. De rust, staren naar de golven, de zeevogels en de vliegende vissen, een verademing om weer op zee te zijn na zo lange tijd. Om 18:00 uur kregen wij een enorme groep van tientallen dolfijnen om ons schip heen, die zijn ongeveer twintig minuten bij ons gebleven.

Zondag, gewoon lekker op zee genieten. Om 17:00 uur kwamen er dolfijnen voor de boeg maar die hebben alleen even gedag gezegd want die verdwenen vrij snel. Vanaf de nacht van zaterdag op zondag hadden we stroom tegen, ongeveer 1 knoop, dat is zo gebleven tot we in Colombia aankwamen. De wind was behoorlijk veranderlijk in met name kracht (van erg hard tot vrijwel windstil) maar ook de richting.

Maandag 12 september. Om 10:00 in de ochtend kwam er een gezinnetje dolfijnen voor de boeg, twee ouders met tweejongen. Die jongeen bleven maar met onze boeggolf spelen, onvermoeibaar. Zij hebben dat 45 minuten volgehouden, altijd weer een bijzondere ervaring. Daarna wat vliegende vissen van het dek afgehaald, de oogst was 11 stuks. Om ongeveer 13:00 uur in Colombia aangekomen, de stad Santa Marta. Wij hebben bijzonder van de zeereis genoten al duurde die maar 53 uren en circa 300 NM.

Santa Marta, Colombia

.

We zijn in een mooie marina beland met 24/7 bewaking. Uitermate veilig met vriendelijk deskundig personeel. Het inklaren in Colombia en verkrijgen van permits en TIP (Temporary Import Paper) is een zeer tijdrovende (vele dagen) en bureaucratische rompslomp die de marina voor haar rekening neemt.  In de middag van onze aankomst was er een hoosbui van anderhalf uur, omdat de stad geen riolering heeft voor regenwater stonden de straten blank en leken bepaalde wegen wel kolkende rivieren, een bijzondere ervaring.

Ons schip in de Santa Marta marina

Wat een verrassing: de stad is de oudste nog werkende stad van Zuid Amerika. De sfeer is fantastisch, erg levendig, mooie gebouwen, vriendelijke mensen, relaxt, uitermate veilig, veel winkels, heel erg schoon etc. Het bevalt ons hier uitstekend, vele supermarkten met een enorm assortiment en de prijzen zijn ongeveer de helft van wat je in Nederland in supermarkten betaalt. Andere zaken zoals schoeisel of kleding is 25% van wat je in Nederland betaalt. Wij zullen hier onze voorraden fors aanvullen en alvast bunkeren voor de toekomstige tocht op de Pacific.

Wij denken dat we een tijdje in deze stad blijven om van hieruit tochten naar het binnenland te maken.Hier zijn erg veel bussen en taxi’s, op ieder moment zie je tenminste 8 taxi’s en 4 bussen rijden.

Je kunt niet overal veilig zijn in dit land, een 6KM noordelijk van waar wij zijn is het onveilig aan de kust (veel drugsgeld) maar verder is de Nevada (hoogste berg 5.400 meter) veilig en bijzonder, ook wildparken en tochten naar het binnenland zijn vanuit deze stad mogelijk. Een vlucht naar Bogota kan ook (kost USD 65, goedkoop en hopelijk een goed vliegtuigje), bussen naar ander steden etc..

Het is nu 14 september en wij gaan ons oriënteren op wat mogelijk is vanuit deze stad. Groet en tot het volgende stukje blog vanuit Colombia.