zondag 31 december 2017

SAMOA deel 2

Het tweede deel van ons Samoa blog

Zoals gepland zijn we 2 december vertrokken richting Savaii. Direct nadat we het rif doorvoeren bij Apia werden we vergezeld door een flinke groep dolfijnen. Die hadden we al een hele tijd niet meer gezien. Altijd weer een feest! Omdat het toch een vrij lange tocht is voor 1 dag, je wilt immers bij daglicht aankomen, hebben we besloten een tussenstop te maken aan de westkant van Upolu. In Mulifama, de baai waar de ferry naar Savaii vertrekt, hebben we een paar dagen gelegen. Een van de dagen waaide en regende het flink hard, dus lekker gelezen. Op 5 december zijn we op Savaii aangekomen, na bijna de hele dag heerlijk gezeild te hebben. En geheel onverwacht (nou ja, niet echt) heeft Sinterklaas toch iets lekkers achtergelaten. Onze huiseend, Duckie, was er blij mee!

We zijn gaan ankeren in Matautu bay op 9 meter diepte, je moet die baai op de juiste manier aanvaren om tussen het rif door te komen, achter ons schip ligt ook nog een rif. Wij zijn hier de enige “yachties”, de meeste jachten doen Samoa niet aan. En de jachten die hier wel komen blijven meestal eerder in het seizoen slechts een paar dagen in Apia, op Upolu, liggen. Hier wordt echter gezegd dat je, als je het “grote eiland” (= Savaii) niet gezien hebt, je Samoa niet gezien hebt. En wij zijn het er eigenlijk wel mee eens.

Ons schip in Matautu Bay
Het is wel een beetje lastig om aan de kant te komen. Hoewel gezegd wordt dat je met je dinghy over het rif kunt, is dat niet zo als het zo’n 2 uur voor tot zo’n 2 uur na laag water. Hebben we helaas door schade en schande ondervonden. Aan de kant liggen 2 luxueuze resorts met daarnaast een armoedig aandoend dorpje. We hebben een Beach landing gemaakt bij het dorp. En werden alleraardigst ontvangen door de lokale mensen daar. We hebben meerdere wandelingen gemaakt vanuit het dorpje. Wat valt op? Dat je hier veel traditionele huizen hebt, veel meer dan in Upolu. Deze zogenaamde fales bestaan uit een vloer met een aantal palen, waarop het dak rust. Verder is het bijna geheel, of geheel, open. De mensen zitten en liggen op de vloer, sommigen hebben wel stoelen. En vaak hebben ze matjes of matrassen waarop ze liggen. Verder is iedereen echt super aardig voor ons. Mensen zijn heel geïnteresseerd in waar je vandaan komt, of je Samoa mooi vindt, et cetera. Ook heel leuk zijn de varkentjes die overal vrij rond lopen. De grote varkens zijn ver in de minderheid, maar liggen meestal lekker in de schaduw. Er zijn echter veel kleine biggetjes, die je overal ziet rondscharrelen. Evenals de kippen. Ook hier de graven in de voortuin. Die worden overigens ook rustig gebruikt om de was op te drogen.


De vuilnis wordt op dit soort hoge plateaus gelegd (ongedierte)


Graf in de voortuin

Iedere school zijn eigen uniform
Een bijzondere wandeling was die naar de lavavelden. Tussen 1905 en 1911 is hier een vulkaanuitbarsting geweest, waarbij de lava heel geleidelijk naar beneden gestroomd is. Hierbij zijn dan ook gelukkig geen levens verloren gegaan, maar zijn wel onder andere 3 kerken bedolven.


Ondergestroomde kerk in het lavaveld


Prachtige natuur rondom de ondergestroomde kerk
Bij de ingang naar de bedolven kerk was een fale, waar lokale dames druk bezig waren met de voorbereidingen van een presentatie, die de dag erna zou plaatsvinden. Het was een, vanuit de overheid opgelegde eis, dat ieder dorp aandacht moest besteden aan huiselijk geweld. Natuurlijk kwam dat in hun dorp niet voor, maar ze waren dus verplicht om mee te doen. Er zouden verschillende groepen dansen, zingen, etc.  Deze dames waren bezig de kleding te maken hiervoor. Let op de handmatige Singer naaimachine. Er waren ook elektrische naaimachines.

Een andere dag zijn we de andere kant op gelopen, naar het dorp Manase. Hier worden bananen verkocht.


En toen ging het mis. Op 10 december begon het flink te waaien. Maar wat erger was, vanuit de verkeerde richting (noord, noordwest) met een enorme golfopbouw in de baai tot gevolg. Dit was totaal niet volgens verwachting; er was 10 tot 15 knopen wind voorspeld, met uitschieters naar 18 knopen. Maar wij kregen 30 tot 40 knopen wind om onze oren. Er stond een swell van enkele meters in de baai met darbovenop enorme brekende golven. Natuurlijk enorme kracht op anker, ankerketting en op het schip. Het anker kregen we niet meer los. Maar we dachten ook dat het gauw weer afgelopen zou zijn, het was immers niet voorspeld!? Afijn, de ankerketting is gebroken toen eeen enorme breker onder het schip door ging. Gelukkig hadden we uit voorzorg al de sleutel in het contact van de motor gedaan. Ook hadden we onze navigatieapparatuur aan, zodat we direct konden zien dat we een grote beweging van het anker weg maakten. We zijn dus direct de baai uitgevaren tegen die golven en brekers in. Dat ging met maximaal 1 knoop per uur. We wisten uiteraard ook niet of het anker losgeslagen was, of dat de ketting gebroken was. Eenmaal op zee kon Heinze de ketting binnenhalen en bleek dat we het anker kwijt waren. Maar we sleepten dus in eerste instantie nog een flink stuk ketting mee, die af en toe ook  bleef haken.
Onze ankerpositie in de baai, achter ons (60 meter) het rif
 Maar goed, dus met windkracht 8 de zee op en met een klein zeil richting Apia. Daar is namelijk de enige haven van Samoa en ankeren konden we uiteraard niet meer. Na de nacht doorgezeild te zijn, zijn we de volgende ochtend de haven van Apia weer veilig binnen gelopen. De wind had tot ’s avonds 21.00 uur nog flink doorgestaan, daarna zakte die in. Maar goed, nu waren we ons hoofdanker kwijt. We hebben nog een tweede anker, wat ook heel behoorlijk is, maar het bleef heel vervelend. Nu is de man van de marina, Trevor, in Apia professioneel duiker. Hij is samen met een collega met een auto met  oplegger op de ferry naar Savaii gegaan en is daar gaan duiken naar ons anker. We hadden de coördinaten immers wel, waar het anker zou moeten liggen. Na lang zoeken hebben Trevor en zijn collega een stukje ankerketting gevonden wat nog boven het zand uitstak. Ze zijn daar verder gaan graven en hebben uiteindelijk het anker kunnen bergen. Super duur, maar het anker is ook super duur en misschien nog belangrijker: je kunt ze hier niet kopen!

Ons anker weer terug
Omdat we nog lang niet uitgekeken waren op Savaii en ervan baalden dat we de mensen van het dorpje zonder gedag te zeggen vertrokken waren, hebben we besloten terug te gaan naar Savaii. Maar dit keer zonder eigen boot, maar met de ferry. Deze trip hebben we gemaakt van 27 t/m 29 december. Vanwege de leesbaarheid vertel ik nu verder over deze trip. Later in dit blog keer ik dan nog even terug naar onze belevenissen rondom kerst in Apia.

We zijn dus op 27 december voor de tweede keer naar Savaii vertrokken. Eerst zo’n 1,5 uur met een taxi naar het ferrydock, dan ruim op tijd een kaartje kopen en nog een uur wachten, zo’n 1,5 uur met de ferry en dan sta je in Savaii.
De ferry, mooie stoeltjes, knappe man.
Eerst maar een hotel gezocht. Omdat vanuit de hele wereld, maar vooral Australië en Nieuw Zeeland, mensen naar huis komen, zijn alle hotels etc. heel druk bezet. We waren dus blij dat we een “resort” vonden, die voor 1 nacht plaats voor ons had. De plek was fantastisch, het resort voor de helft niet in gebruik vanwege verval, ons “chalet” ongeveer 2 meter vanaf de autoweg, we werden opgevreten door de muggen (ondanks insectenspray) en de douche was koud. Maar, het eten was fantastisch.  We vonden het niet erg om er na 1 nacht weg te gaan.



Onze taxichauffeur, Uso, komt uit Savaii. Zijn moeder en ook verdere familie woont nog steeds op Savaii en Uso was voor de feestdagen daar ook. We zouden de eerste keer op Savaii al een trip met hem maken, maar dat ging dus onverwacht niet door. Nu hebben we alsnog de rondrit over Savaii gemaakt op 28 december. En wat is het een prachtig eiland! Inderdaad minstens net zo mooi, maar waarschijnlijk nog wel mooier dan Upolu. We werden dus na het ontbijt opgehaald door Uso. Zijn familie woont vlakbij onze eerste slaapplaats, dus daar zijn we heel kort even op bezoek geweest. Zijn moeder is 88 jaar en dat is heel bijzonder hier op Samoa; de meeste mensen worden niet zo oud. Hij heeft al 2 broers verloren die zo rond de 45 jaar oud waren.
Moeder van Uso en zijn zoon

Daarna zijn we eerst bij de mooiste watervallen van Savaii geweest


Vervolgens naar de zuidkust, waar je prachtige blowholes hebt. Het water spuit met enorme kracht omhoog. Helaas ben je eigenlijk altijd net te laat met je foto. Vandaag was de deining op zee heel beperkt en nu spoot het water al met grote kracht omhoog. Kun je nagaan wat er gebeurt als er een beetje wind, cq flinke swell staat!



Onze weg vervolgend langs de kust word je getrakteerd op prachtig uitzicht en geweldige natuur. Zo ook een natuurlijke brug, die door het water uitgesleten is.


Verderop is een “canopy walk”. Eerst met een trap naar een plateau, waar een loopbrug tussen de bomen begint. Aan de andere kant kun je dan nog verder omhoog via steile trappen. Uso is een echte Samoaanse man. Oftewel: die lopen niet. Maar hij wilde zich toch niet laten kennen en is dus meegegaan naar de canopy walk. Eerst de trap op, met af en toe rustpauze en toen de loopbrug op. Daar heeft Heinze hem mee terug naar beneden genomen. Nog verder mee omhoog was waarschijnlijk niet verantwoord. Zelf ben ik uiteraard helemaal naar boven gegaan. Zag dat het uitzicht adembenemend was, maar had geen camera; die had Heinze. Dus ben ik nog maar een keer gegaan, haha.


Uizicht vanuit de hoge boom
Zoals eerder gezegd is Savaii een vulkanisch eiland. Hierdoor zijn op verschillende plekken ook “lavatubes”, lavatunnels, gevormd. In een daarvan komt een speciale vogelsoort voor, die meer op een vleermuis lijkt. Ze maken klikkende geluiden. Het pad er naartoe was best lang, maar ook hier is Uso met ons meegegaan.
Heinze en Uso

Ingang van de kilometers lange lavatube
Aangezien de meeste hotels dus vol waren, konden we alleen nog terecht in luxe resorts, die vlakbij Matautu bay lagen. Heeeel vervelend. Hier hadden we wel een luxe chalet, met warme douche, lekkere zitjes en comfort. Toch ook wel weer eens fijn.
Uitzicht vanuit "ons" resort; echt even vakantie
We waren best moe, na zo’n dag rondreizen. We hebben dus lekker gedoucht, gegeten en gerelaxt. De volgende ochtend zijn we terug gegaan naar onze vrienden in het dorpje naast het resort. De eerste keer op Savaii was men bezig om op traditionele wijze, met een stokje, traditionele tatoeages aan te brengen bij de zoon van de chief. Die tatoeages mogen pas gefotografeerd worden op het moment dat ze helemaal klaar zijn. We hebben de eerste keer dus geen foto’s kunnen maken. Gelukkig was Pua, de man waarbij de tatoeages aangebracht waren, nu thuis. Hij, zijn vader en later ook zijn zus waren blij en ontroerd ons weer te zien. Ze hadden inderdaad niet begrepen waarom wij zo onverwacht vertrokken waren. Uiteraard begrepen ze het nu wel. Pua ging met plezier op de foto.


De tatoeagehut, hier hebben wij mistens een uur doorgebracht

Ook hebben we nu wat foto’s van het dorp kunnen maken.
De kookhut

Hut voor voedselbereiding

Varkens houden van rustieke plekken
Dit dorp ziet er vrij armoedig uit. Pua vertelde echter dat ze een nieuw dorp hebben gebouwd, wat hoger in de bergen ligt. In 2009 is er namelijk met een grote Tsunami veel vernietigd. Dus we zijn met hem meegegaan naar zijn hoger gelegen huis. En dat is toch mooi! Niks armoedig. Maar het oude dorp ligt aan het water en daar verblijven ze dus toch nog wel veel.


Nu werden we alweer opgehaald door Uso, om naar de ferry te gaan. We waren nog een uur onderweg. Daarmee hebben we het totale eiland rond gereden. Met de ferry terug en daarna met de bus naar Apia terug. Een overvolle bus!
De bus, omgebouwde vrachtwagens, houten banken en koetswerk

Zo kwam er een einde aan onze Savaii belevenissen. Zoals beloofd nog enkele highlights over de kersttijd hier in Apia, Upolu.

We hebben op 12 december nog een lange wandeling gemaakt naar de sliding rocks. Mooie watervallen, waar je vanaf kunt glijden. Tenminste, als je dat risico wilt nemen. Wij hebben lekker met de voetjes in het water gezeten, maar hielden het verder wel voor gezien. Maar het is er prachtig!


Iedere ochtend wordt op Samoa plechtig de vlag gehesen voor het gemeentehuis. Als het droog is, wordt dat begeleid door de politiefanfare, die in optocht vanaf het politiebureau naar het gemeentehuis loopt.  Voor de gelegenheid werden er nu ook kerstliedjes gespeeld. De politie zet de weg even af. De fanfare steekt over, speelt het volkslied terwijl de vlag plechtig gehesen wordt (knap om dat zo traag te doen!) en loopt vervolgens terug naar het politiebureau. En dat dus in ieder geval van maandag t/m zaterdag (zondag weten we eigenlijk niet), als het droog is om 8.50 uur (vlag om 9.00 uur). Echt bijzonder leuk en mooi.




Op vrijdag 15 december werden in de avond de kerstlichtjes ontstoken. Voor het gemeentehuis was een heel podium opgebouwd, waar vanaf 19.30 uur allerlei koren en jeugd optraden. Als eerste kwam een groot koor van de Mormonen. Helaas gepaard met langdurige toespraken en gebeden in het Samoaans, waar je dus geen bal van begrijpt. En het koor was ook niet heel geweldig. Maar toen….. kwam de politie. En die gaven toch een show weg! Helemaal swingend en van Grease Lightning, tot Happy Birthday Jesus, tot raps. We hebben echt in een deuk gelegen! Zo kan het dus ook. Zou bij ons niet kunnen, daarvoor nemen we het allemaal veel te serieus. Na de politie kwam ook nog een ander groot koor en meerdere optredens. En ergens tijdens al deze optredens werden dus de kerstlichtjes ontstoken als officieel begin van de kersttijd. En ja, ook worden palmbomen wel versierd.





Tijdens de periode dat hier in Apia veel Amerikaanse soldaten gelegerd waren (rond de eerste wereldoorlog), was een dame, Aggie Grey, zo slim om hamburgers te gaan verkopen. Dat werd een enorm succes. Haar onderneming is uitgegroeid tot een flink hotel, met daarbij ook chalets en een beach resort en is inmiddels onderdeel van het Sheraton. Binnen in het hotel stond een peperkoekhuisje. Van buiten heeft het nog de klassieke stijl.


Op kerstavond zijn Heinze en ik naar de nachtmis, om 21.00 uur, gegaan in de grote katholieke kathedraal. Het was een bijzondere belevenis. Bijna alle mensen hadden waaiers bij zich. Het leek overdag best lekker koel in de kerk, maar het was ’s avonds stikheet. Verbazingwekkend vond ik het dat sommige jongere meiden in glimmende mini-jurkjes verschenen. Maar de meeste mensen waren traditioneel gekleed. Dus de mannen in een donkere lavalavas met een net overhemd, de vrouwen in lavalavas of in jurk cq rok. Veel gezangen door het koor, (zeer) korte preek en gebed in gebroken Engels. We denken dat er toch wel zo’n 200 mensen in de kerk zaten, terwijl om 19.00 uur een dienst in het Samoaans geweest was, die waarschijnlijk nog een stuk drukker geweest is. Mensen zijn bijzonder religieus in Samoa. Overal staan enorm grote kerken. Voornamelijk: mormonen, katholiek, methodist en Jehova getuigen. Ieder gehucht heeft minstens 1 kerk. Kerstavond hebben we geen foto’s genomen. We hebben overdag natuurlijk wel een keer de kerk bezocht en foto’s gemaakt. Heel bijzonder vinden wij de lichtkoepel, met de traditionele, katholieke voorstelling van de hemel, met daaronder een echt Samoaans tafereel. Het is een schitterende kerk, met een houten plafond en gebrandschilderde ramen. De moeite van een bezoek zeker waard!



En nu komen we dus aan het einde van ons verblijf op Samoa. En we missen het eigenlijk nu al! Wat een prachtige eilanden, lieve mensen en niet te vergeten, goede prijzen. We kunnen iedereen aanbevelen hier naartoe te gaan. In verband met het cycloonseizoen, waarbij februari en maart toch de gevaarlijkste maanden zijn, vertrekken we woensdag of donderdag (4 januari?) naar de Marshall eilanden die boven de evenaar liggen en dus veilig zijn. Waarschijnlijk doen we op de terugweg de Kiribati en Tuvalu aan. Maar nu eerst maar de grote reis van ca 1700 mijl (3150 km) maken. Naar verwachting ruim 2 weken onderweg (we moeten door de Doldrums) en uit de lucht. Wij vieren het nieuwe jaar hier, het is leuk te weten dat wij 80KM over de datumgrens zijn en als eerste ter wereld het nieuwe jaar mogen inluiden. Vanaf hier wensen wij iedereen het allerbeste voor het nieuwe jaar!