Fiji september 2019/januari 2020
Ons vorige blog hebben we volledig gewijd aan Matuku, een
eiland in de zuidelijke Lau-groep. Onze belevenissen voorafgaand aan het bezoek
aan Matuku, hebben wij voor deze blog bewaard. Bij dezen dus!
Wij kwamen op 30 augustus aan in Savusavu. We hebben hier
heerlijk een kleine 2 weken gelegen. Uitrusten, restaurantjes bezoeken, een
biertje drinken, et cetera. Vorig jaar waren we natuurlijk ook al in Fiji
geweest, en ook in Savusavu, dus het was bekend terrein. Heinze heeft nog een
paar sulu’s (sarongs) laten maken bij een Indiaas winkeltje. We willen de
Lau-groep nog bezoeken en weten dat de mensen daar nog traditioneler leven. En
een sulu hoort er dan toch echt bij. Hij heeft er al 1, die we in Samoa gekocht
hebben, maar wilde er toch ook nog wel een paar met een leuk dessin.
Op 12 september vertrekken we naar Namena. Namena is een
eiland dat omringd is door een rif. Omdat het een marine reservaat is, mag er niet gevist
worden etc. Doordat het beschermd is, is de visstand enorm. Ook worden er vele
duikexcursies gehouden, omdat duiken daar geweldig schijnt te zijn. Helaas is
ook Namena hard getroffen door de orkaan Winston in 2016. Winston was de
zwaarste orkaan, categorie 5, die Fiji ooit heeft getroffen. Het duikresort in
Namena is daarbij volledig verloren gegaan.
Ook de vroegere bakens, om door het rif te varen, zijn inmiddels
verdwenen. Maar er ligt tot onze verrassing toch nog 1 mooring. Aangezien wij
de enige zijn, is die voor ons! Hij lijkt in ieder geval solide te zijn. Als we
de volgende dag langs de kant gaan snorkelen, zijn we een beetje teleurgesteld.
Er zijn weliswaar mooie stukjes koraal, maar het meeste is dood. Het rif is te
ver weg om ff naar toe te gaan en het weer is niet geweldig. We gooien een
stukje oud brood in het water en direct komen er 2 enorme red snappers en een
paar grote disc vissen op af. Geweldig! Een dagje later vertrekken we dan toch
maar naar Koro. De wind is nu gunstig daarvoor en later niet meer, dus gaan!
14 September varen we Dere bay bij Koro binnen.
 |
| Je moet goed kijken om ons schip in de Koro baai te zien |
Op het informatienetje in Savusavu hebben we gehoord dat er 2 moorings liggen, die onlangs geserviced zijn en goed betrouwbaar. We liggen ook hier alleen. Tot onze verrassing zien we een aantal grote, hele mooie huizen staan. Tot onze verrassing, omdat ook Koro heel hard geraakt is door orkaan Winston. Koro heeft zelfs het oog van de orkaan over zich heen gekregen; erger kan niet. Dere Bay is echter een zogenaamde “free hold”; je kunt hier land kopen. Dat is bijna nergens mogelijk in Fiji. Je kunt hooguit land leasen, met een looptijd van 99 jaar, maar er is geen vrije verkoop. Behalve op een paar plaatsen, zoals in deze baai dus. Gevolg is dat mensen vanuit het buitenland hier een stukje land kopen en daar een mooi huis op bouwen. Als vakantiewoning, of voor op hun oude dag. Er liggen ook 2 resorts in de baai. Het ene resort is nog operationeel, maar gasten zijn er niet. We kunnen er wel een koud biertje krijgen, nooit weg natuurlijk, maar als we iets willen eten wordt er toch een beetje moeilijk gekeken.
 |
| Hier drinken wij onze biertjes |
Ok, we hebben goed
geproviandeerd in Savusavu, dus geen probleem. We horen gelijk al dat er
Nederlanders wonen, hier op Koro. Die zoeken we uiteraard even op. Het zijn
cruisers, die verliefd geworden zijn op dit prachtige eiland en een stukje land
gekocht hebben. Hun boot, Happy Monster, hebben ze verkocht. Dory en Hans
bouwen hier hun eigen huis. Wat een werk! Het ziet er heel futuristisch uit;
het heeft de vorm van 2 enorme voetballen. Opgebouwd uit zeshoekige vlakken.
Alles met hun eigen 2 handen gemaakt, echt heel knap. Het is super gezellig met
ze; gelukkig treffen we elkaar nog een paar keer.
Het blijkt dat de “lot
owners”, mensen die een stuk grond gekocht hebben in Dere bay, op vrijdagavond
bij elkaar komen in het resort. Dan eten ze ook samen; je moet een dag van
tevoren je bestelling even doorgeven. Wij sluiten ook aan. Inmiddels is er een
2e zeiljacht binnen gekomen. Zij sluiten ook aan. We zijn met mensen
uit Alaska, Nederland, Nieuw Zeeland, Schotland en nog een paar nationaliteiten.
Leuk hoor.
Uiteraard hebben we de dag na onze aankomst Sevusevu gedaan.
Dit is het aanbieden van kava aan de
chief van een dorp of gebied. Indien die gave aanvaard wordt, dat is altijd zo
voor zover wij weten, krijg je officieel toestemming om in het dorp rond te
lopen en te ankeren in hun gebied.
 |
| Hier hangen bladeren te drogen die zee gebruiken voor vlechtwerk |
 |
| Leuke opmerking op het bord mbt extra spijkers |
Oorspronkelijk werd het aanbieden van de
kava gevolgd door een kavaritueel, waarbij de kava bereid wordt en gedronken.
Tegenwoordig doet men dat niet meer bij cruisers, tenminste niet voor zover wij
meegemaakt hebben. Je biedt de kava aan, aan de chief of zijn
vertegenwoordiger. Die prevelt een gebedje, met het pakketje in zijn handen.
Daarna wordt er in de handen geklapt en word je officieel welkom geheten. Zeker
in dit deel van Fiji wordt dit gebruik in ere gehouden.
We bezoeken op
aanwijzing van de chief ook de school. We spreken met de head teacher. Hij is
zeer geïnteresseerd en vriendelijk. Hij zou graag willen dat we wat op school
zouden komen vertellen, er zijn echter examens voor de kinderen in de hogere
groepen, dus nu komt het niet uit. Hij geeft ons een hele tas met tomaten en
aubergines mee vanuit zijn eigen tuin.
Hij vertelt dat de overheid voldoende
geld geeft om de school te laten functioneren. Het gebeurt echter wel dat kinderen van arme
families bijvoorbeeld geen pen hebben oid. Het is dan heel fijn als de school
een paar pennen heeft, zodat ze zo’n kind er 1 kunnen geven. We gaan dus later
nog een keer terug om wat schoolspullen te geven. Uiteindelijk blijven we 11
dagen op Koro. We hebben ervan genoten!
 |
| Ze hebben ook "Kindergarten" |
 |
| Close up van de papaya boom, je kunt gewoon plukken |
Ook nemen we
een keer de lokale bus naar Somosomo, de grootste plaats op het eiland. Wij
vinden het altijd super leuk om met de lokale bus, samen met de “locals” te
gaan. Je komt wel compleet door elkaar geschud aan, maar dat geeft niet. In Somosomo
kunnen we wat bij provianderen; sommige voorraad begint uitgeput te raken.
Zoals verwacht zijn we heel snel uitgekeken op Somosomo. De stadjes hier zijn
niet echt indrukwekkend. Wel leuk is dat we onderweg de officiële datumgrens
gepasseerd zijn. Op de terugweg gaan we even naar de officiële grensplaats.
Grappig, je kunt met 1 voet in gisteren en 1 voet in vandaag staan.
 |
| Heinze wil weer eens op de foto |
 |
| Net als bijna overal wordt ook hier de belijning van sportvelden gedaan met AFGEWERKTE OLIE!! |
Op 30
september zien we een gunstige wind om naar Matuku te varen (ver in het zuiden
van de Lau groep); daar maken we gebruik van. Op 1 oktober komen we aan op
Matuku. Wij hebben onze vorige blog gewijd aan het verhaal over deze bijzondere
plaats, dus voor onze belevenissen daar, verwijzen we daarnaar.
Wij verlieten Matuku op 12 oktober en zeilden naar Levuka op
het eiland Ovalau; daar kwamen we op 13 oktober aan. Vorig jaar waren we ook al
in Levuka geweest, dus dit keer hielden we het bij een bezoek van een paar
dagen. Voornamelijk om te provianderen. Al blijft het een bijzondere plaats,
met alle gevels op de panden uit vervlogen tijden.
Op 17 oktober zeilden we naar Makogai. Dit eiland is bekend,
omdat er vroeger een leprakolonie gevestigd was. Je vindt daar nog de restanten
van de verschillende paviljoens, een grotendeels overwoekerd kerkhof, etc.
 |
| Een restant van de lepra kolonie |
Ook
worden op dit eiland giant clamps (een soort van enorm grote oesters die meer
dan 1 meter groot worden) gekweekt. Die worden dan later weer uitgezet,
ondermeer bij resorts en dergelijke, om door de toeristen bewonderd te kunnen
worden. Op het eiland zag je echter alleen maar kleine clamps. En op de plek in
een kooi in het water van de lagune, zat alleen een dode.
 |
| Levenscyclus giant clamps |
 |
| Een voorbeeld van hoe groot de clamps kunnen worden |
 |
| Kweekvijver "giant clamps" |
Er waren wel 2
prachtige snorkelplekken in de lagune, echt geweldig! Dus daar zijn we wel een
paar keer gaan rondkijken. Ook worden zeeschildpadden gekweekt op het eiland.
Na onze “sevusevu”, het aanbieden van de kava, kregen we een rondleiding langs
zowel de clampfarm als de zeeschildpaddenkwekerij. Bijzonder hoor!
Hieronder enkele andere foto's van het eiland:
 |
| Ook hier is puimsteen aangespoeld van de vulkaanuitbarsting op Tonga |
Na een paar dagen Makogai besloten we al “hoppend” richting
de westkust van het grote eiland, Viti Levu te varen. De oostkust had veel
wind, vaak regen en dat waren we wel een beetje zat. De eerste stop op onze
reis was bij Naigani. Dit had nog het meest weg van een Bounty eiland, echt
schitterend. En we lagen er maar alleen, heerlijk! De volgende dag vertrokken
we toch maar, vanwege de weersverwachting, verder naar Nananu-ira. Hier hadden
we echt wel hoge verwachtingen van. Het zou wat meer toeristisch zijn, met o.a.
een resort waar je gezellig wat kon gaan drinken en wellicht eten. Wat een
teleurstelling. Het waaide enorm hard en de resorts, die we gezien hebben,
waren allemaal dicht. Echt geen bal te beleven! Omdat we best een lange vaardag
gehad hadden, zijn we toch nog een nachtje blijven liggen.
En vertrokken op 24
oktober naar Drautana. Ook dit is alleen maar een ankerplaats, waar je verder
niks kunt. Ook hier zijn we zelfs niet aan land geweest. Maar een dagje relaxen
op anker is soms ook wel lekker. Na Drautana gingen we door naar Saweni Beach.
Dit is een ankerplek vlak bij Vuda Marina en Lautoka. Hier hadden we eerder
gelegen, vorig jaar. Het is een plek waar je goed aan land kunt komen. Doordat
het relatief dicht bij Lautoka ligt, kun je deze plek ook goed gebruiken om die
stad te bezoeken. Het provianderen in Levuka was vrij beperkt en verder konden
we nergens wat kopen. We waren dus wel weer toe aan een rondje inkopen doen.
Ook kun je mooie wandelingen maken vanuit Saweni beach. Je komt dan door kleine
dorpjes en krijgt een andere indruk van het landschap. Vorig jaar was men druk
bezig om een grote moskee te bouwen, aan de weg naar Lautoka, ter hoogte van
Saweni beach. We zijn die dit jaar gaan bekijken. Hij is inmiddels open, maar
nog lang niet klaar. Helaas zie je hier de slechte bouwkwaliteit. Al allerlei
scheuren, slecht geverfde stukken, etc. Zo jammer! Op het strand van Saweni
beach komen in de weekenden hele families lekker zwemmen en relaxen. Jongeren
blijven vaak het hele weekend feesten. Helaas met bijbehorende herrie en
rotzooi. Maar door de week is het een goede, rustige ankerplek. En ach, als je een
beetje uit de kust ankert, valt die herrie ook wel mee.
Wij hebben voor het cycloonseizoen, van december tot mei,
een plaats gereserveerd in Vuda Marina. We waren nu dicht bij de marina en
wilden vast wat inlichtingen en dergelijke inwinnen. Vandaar dat we besloten om
vast voor een paar dagen naar de haven te gaan. Bovendien is het er altijd
gezellig, kun je er lekker eten en genieten van een biertje of wijntje op het
terras. Op 1 november vertrokken we dan
toch voor de laatste maand, voor het cycloonseizoen begint, uit de haven. In
eerste instantie gingen we naar Musket Cove. Dit is een populaire plek bij
zeilers, met moorings, maar ook een gezellige bar. Het is hier meestal, zeker
in het cruisingseizoen, behoorlijk druk. Nu waren er nog wel moorings beschikbaar,
maar het was nog steeds gezellig druk. Na een paar dagen zeilden we verder naar
Monuriki eiland; het echte castaway island, waar de film met Tom Hanks
opgenomen is. Hierdoor komen er ook nogal wat toeristenbootjes, wat het wat
minder rustig maakt, maar het is een aardige tussenstop. We gingen de volgende
ochtend dan ook door naar Navadra. Mijn favoriete ankerplaats, vanwege het
prachtige snorkelen daar. Ik vind het fantastisch als je, terwijl je snorkelt,
een grote zeeschildpad op zijn dooie gemak onder je door ziet zwemmen. En ook
veel erg mooi koraal, naast alle tropische visjes. Echt, Tonga kan wat dat
betreft niet in de schaduw van Fiji staan, zo mooi! Helaas stond er een hele
vervelende swell (deining), direct de baai in. En de voorspelling was, dat die
alleen maar erger zou worden. We besloten dan ook om anker op te gaan en terug
te gaan naar Musket Cove, waar je goed beschut zou liggen.
Bij het anker opgaan, stopte de ankerlier er nu helemaal
mee. We hadden al de nodige haperingen gehad en waren al bezig met de aanschaf
van een nieuwe, maar hadden gehoopt dat hij het nog even vol zou houden. Niet
dus…. Gelukkig heb je bij Musket Cove dus moorings, waaraan je je boot kunt
vastleggen. En daar kun je toch ook lekker zwemmen en is het gezellig. We
hebben die laatste periode daar dus doorgebracht.
Op 1 december gingen we, zoals besproken, terug naar Vuda
Marina. Het was zondagmiddag, dus dan heb je altijd gezellig life muziek. Onder
het genot van een lekker diner en een drankje, vonden we ons leven zo slecht
nog niet.
De reden om zo lang in de haven te gaan liggen is, zoals
eerder vermeld, het cycloonseizoen. Nou, we kregen waar voor ons geld! Waar we
al een paar keer eerder een cycloon in ontwikkeling zagen, die later toch weer
oploste, bleef die we voor de kerst zagen aankomen in stand. Dat geeft wel een
aparte dimensie aan het kerstgevoel, moet ik zeggen. De dagen voor kerst waren
we druk met het voorbereiden voor de cycloon. Alle zeilen van de boot af
(zwaar!), naar de kant “zwaaien” via de grootzeilval met een begeleidend touw,
daar netjes opvouwen en weer terug aan boord via de omgekeerde weg.
Om van het schip naar de kant te komen heeft Heinze een
loopplank van de haven geconfisqueerd. Vervolgens zonder toestemming daar wat
gaten in geboord, een trekhaak gekocht en die op de plank gemonteerd. Er is
namelijk veel beweging in het schip vanwege getijdeverschillen etc., een
creatieve oplossing waar vol bewondering naar werd gekeken.
Onze ankerketting hadden we al eerder vast laten maken aan
het “wagenwiel” op de bodem van de haven. Het schijnt een groot, industrieel
wiel te zijn midden in de haven, waaraan bevestigingspunten gelast zijn. Bij de
dreiging van een cycloon worden daar alle ankerkettingen van de boten aan vast
gemaakt, de boten iets meer van de kant getrokken, om zo de cycloon te kunnen
doorstaan. De cycloon werd vrijdag na kerst verwacht. Zo raar dat je in de
dagen daarvoor eigenlijk niks merkt. Het is gewoon rustig weer.
Op 1e kerstdag zijn we naar de kerk gegaan in
Viseisei, een mooi dorpje verderop. Zo grappig dat meer dan de helft van het
koor nog tijdens hun eerste lied binnen moet komen! Op de haven was alles
gesloten, dus aten we gewoon lekker aan boord. Glaasje wijn erbij, heerlijk.
Tweede kerstdag stond toch wel weer in het teken van alle voorbereidingen voor
de naderende cycloon. Hoewel het op dat moment nog geen cycloon was, zag je ‘m
toch ontwikkelen op de weerkaarten. Spannend, hoor. Je hoopt nog steeds dat hij
op het laatst toch nog een ander pad zal kiezen, of zelfs zal oplossen, maar
dat was niet het geval. Vrijdagochtend rond 4.30 uur hoorde ik voor het eerst
een paar keer het gieren van de wind. Later kreeg de cycloon ook een naam,
Sarai, en dan is het dus echt een officiële cycloon. Het was geen cycloon van
de zwaarste categorie maar ik vond het meer dan genoeg. Bij tijd en wijle
regende het enorm hard. Later toch ook veel wind. Maar je ligt goed beschut,
hier in de haven. We hebben gehoord dat een catamaran, hier in de haven, 58
knopen wind gemeten heeft, buiten de haven stond er meer wind. Toch echt wel
veel, hoor! En het duurde zo lang. Het werd gewoon een beetje saai. Pas zondag
tegen de avond begon de wind langzaam te luwen. Gelukkig geen grote schades
hier. Maar er was helaas elders in Fiji wel een dode te betreuren, lag bij ons
de stroom er nog uit tot dinsdagmiddag en waren er overstromingen op
verschillende plaatsen.
En nu hebben we dan alweer oud en nieuw achter de rug. Het
was super gezellig. We hebben met onze Amerikaanse buren genoten van het
speciale oudjaarsdiner in het restaurant van Vuda. Er werd vuurwerk afgestoken
en we konden proosten op het nieuwe jaar, als 1e land ter wereld.
Hierbij wensen wij jullie ook allemaal het allerbeste, liefde en gezondheid
voor het nieuwe jaar!
Na oud en nieuw hebben we een auto gehuurd om rondom het
eiland te rijden (circa 500km) en een paar dagen in Suva, de grootste stad, te
blijven. Een mooi hotel, grote kamers, heerlijke airco en lekker eten in de
stad. We hebben genoten van Suva en de autorit.
 |
| Park in Suva |
 |
| Officiele gebouwen moet je bewaken |
 |
| Wij vonden de tekst bij deze speeltuin wat "dubbelzinnig" Wij zouden het anders verwoorden |
 |
| In Suva heb je veel inwoners uit India, dat zie je terug in de winkels |
 |
| Veel kleren worden zelf gemaakt |
Donderdag 9 januari ben ik, Anneke, voor een aantal
maanden naar Nederland vertrokken. Ik ga genieten van kinderen, verdere familie en
vrienden. Wellicht ga ik wat werken; anders is de periode wel heel lang. Heinze
blijft in Fiji, hij heeft een indrukwekkende klussenlijst, dus die zal zich ook
goed bezig kunnen houden. Het is hier wel heel warm, met een hoge
luchtvochtigheid. Dus ik benijd hem niet.
Wij zullen de komende maanden dus niet veel te melden
hebben. Wij verwachten eind mei naar Vanuatu te varen. Wellicht komt daar ons
volgende blog dus vandaan. Tot dan!
