Fiji september 2019/januari 2020

Fiji september 2019/januari 2020

Ons vorige blog hebben we volledig gewijd aan Matuku, een eiland in de zuidelijke Lau-groep. Onze belevenissen voorafgaand aan het bezoek aan Matuku, hebben wij voor deze blog bewaard. Bij dezen dus!

Wij kwamen op 30 augustus aan in Savusavu. We hebben hier heerlijk een kleine 2 weken gelegen. Uitrusten, restaurantjes bezoeken, een biertje drinken, et cetera. Vorig jaar waren we natuurlijk ook al in Fiji geweest, en ook in Savusavu, dus het was bekend terrein. Heinze heeft nog een paar sulu’s (sarongs) laten maken bij een Indiaas winkeltje. We willen de Lau-groep nog bezoeken en weten dat de mensen daar nog traditioneler leven. En een sulu hoort er dan toch echt bij. Hij heeft er al 1, die we in Samoa gekocht hebben, maar wilde er toch ook nog wel een paar met een leuk dessin.

Op 12 september vertrekken we naar Namena. Namena is een eiland dat omringd is door een rif. Omdat het een  marine reservaat is, mag er niet gevist worden etc. Doordat het beschermd is, is de visstand enorm. Ook worden er vele duikexcursies gehouden, omdat duiken daar geweldig schijnt te zijn. Helaas is ook Namena hard getroffen door de orkaan Winston in 2016. Winston was de zwaarste orkaan, categorie 5, die Fiji ooit heeft getroffen. Het duikresort in Namena is daarbij volledig verloren gegaan.  Ook de vroegere bakens, om door het rif te varen, zijn inmiddels verdwenen. Maar er ligt tot onze verrassing toch nog 1 mooring. Aangezien wij de enige zijn, is die voor ons! Hij lijkt in ieder geval solide te zijn. Als we de volgende dag langs de kant gaan snorkelen, zijn we een beetje teleurgesteld. Er zijn weliswaar mooie stukjes koraal, maar het meeste is dood. Het rif is te ver weg om ff naar toe te gaan en het weer is niet geweldig. We gooien een stukje oud brood in het water en direct komen er 2 enorme red snappers en een paar grote disc vissen op af. Geweldig! Een dagje later vertrekken we dan toch maar naar Koro. De wind is nu gunstig daarvoor en later niet meer, dus gaan!

14 September varen we Dere bay bij Koro binnen.

Je moet goed kijken om ons schip in de Koro baai te zien

Op het informatienetje in Savusavu hebben we gehoord dat er 2 moorings liggen, die onlangs geserviced zijn en goed betrouwbaar. We liggen ook hier alleen.  Tot onze verrassing zien we een aantal grote, hele mooie huizen staan. Tot onze verrassing, omdat ook Koro heel hard geraakt is door orkaan Winston. Koro heeft zelfs het oog van de orkaan over zich heen gekregen; erger kan niet. Dere Bay is echter een zogenaamde “free hold”; je kunt hier land kopen. Dat is bijna nergens mogelijk in Fiji. Je kunt hooguit land leasen, met een looptijd van 99 jaar, maar er is geen vrije verkoop. Behalve op een paar plaatsen, zoals in deze baai dus. Gevolg is dat mensen vanuit het buitenland hier een stukje land kopen en daar een mooi huis op bouwen. Als vakantiewoning, of voor op hun oude dag. Er liggen ook 2 resorts in de baai. Het ene resort is nog operationeel, maar gasten zijn er niet. We kunnen er wel een koud biertje krijgen, nooit weg natuurlijk, maar als we iets willen eten wordt er toch een beetje moeilijk gekeken.

Hier drinken wij onze biertjes

Ok, we hebben goed geproviandeerd in Savusavu, dus geen probleem. We horen gelijk al dat er Nederlanders wonen, hier op Koro. Die zoeken we uiteraard even op. Het zijn cruisers, die verliefd geworden zijn op dit prachtige eiland en een stukje land gekocht hebben. Hun boot, Happy Monster, hebben ze verkocht. Dory en Hans bouwen hier hun eigen huis. Wat een werk! Het ziet er heel futuristisch uit; het heeft de vorm van 2 enorme voetballen. Opgebouwd uit zeshoekige vlakken. Alles met hun eigen 2 handen gemaakt, echt heel knap. Het is super gezellig met ze; gelukkig treffen we elkaar nog een paar keer.

Het blijkt dat de “lot owners”, mensen die een stuk grond gekocht hebben in Dere bay, op vrijdagavond bij elkaar komen in het resort. Dan eten ze ook samen; je moet een dag van tevoren je bestelling even doorgeven. Wij sluiten ook aan. Inmiddels is er een 2^e zeiljacht binnen gekomen. Zij sluiten ook aan. We zijn met mensen uit Alaska, Nederland, Nieuw Zeeland, Schotland en nog een paar nationaliteiten. Leuk hoor.

Uiteraard hebben we de dag na onze aankomst Sevusevu gedaan.  Dit is het aanbieden van kava aan de chief van een dorp of gebied. Indien die gave aanvaard wordt, dat is altijd zo voor zover wij weten, krijg je officieel toestemming om in het dorp rond te lopen en te ankeren in hun gebied.

Hier hangen bladeren te drogen die zee gebruiken voor vlechtwerk

Leuke opmerking op het bord mbt extra spijkers

Oorspronkelijk werd het aanbieden van de kava gevolgd door een kavaritueel, waarbij de kava bereid wordt en gedronken. Tegenwoordig doet men dat niet meer bij cruisers, tenminste niet voor zover wij meegemaakt hebben. Je biedt de kava aan, aan de chief of zijn vertegenwoordiger. Die prevelt een gebedje, met het pakketje in zijn handen. Daarna wordt er in de handen geklapt en word je officieel welkom geheten. Zeker in dit deel van Fiji wordt dit gebruik in ere gehouden.

We bezoeken op aanwijzing van de chief ook de school. We spreken met de head teacher. Hij is zeer geïnteresseerd en vriendelijk. Hij zou graag willen dat we wat op school zouden komen vertellen, er zijn echter examens voor de kinderen in de hogere groepen, dus nu komt het niet uit. Hij geeft ons een hele tas met tomaten en aubergines mee vanuit zijn eigen tuin.

Hij vertelt dat de overheid voldoende geld geeft om de school te laten functioneren.  Het gebeurt echter wel dat kinderen van arme families bijvoorbeeld geen pen hebben oid. Het is dan heel fijn als de school een paar pennen heeft, zodat ze zo’n kind er 1 kunnen geven. We gaan dus later nog een keer terug om wat schoolspullen te geven. Uiteindelijk blijven we 11 dagen op Koro. We hebben ervan genoten!

Ze hebben ook "Kindergarten"

 Omdat de wind continu ongunstig is om naar de zuidelijke Lau-groep te varen, vertrekken we naar Taveuni. Hier zijn we vorig jaar ook al een paar dagen geweest en we weten dat het er prachtig is. We pikken een mooring op bij het Paradise resort. Een heerlijke plek om even te relaxen, lekker uit eten te gaan en wat te drinken. Uiteraard maken we een paar wandelingen in de omgeving. Zoals overal hier, heb je lekker steile, stoffige wegen; overwegend kiezelwegen. Maar dat mag de pret niet drukken.

Close up van de papaya boom, je kunt gewoon plukken

Ook nemen we een keer de lokale bus naar Somosomo, de grootste plaats op het eiland. Wij vinden het altijd super leuk om met de lokale bus, samen met de “locals” te gaan. Je komt wel compleet door elkaar geschud aan, maar dat geeft niet. In Somosomo kunnen we wat bij provianderen; sommige voorraad begint uitgeput te raken.

Zoals verwacht zijn we heel snel uitgekeken op Somosomo. De stadjes hier zijn niet echt indrukwekkend. Wel leuk is dat we onderweg de officiële datumgrens gepasseerd zijn. Op de terugweg gaan we even naar de officiële grensplaats. Grappig, je kunt met 1 voet in gisteren en 1 voet in vandaag staan.

Heinze wil weer eens op de foto

Net als bijna overal wordt ook hier de belijning van sportvelden gedaan met AFGEWERKTE OLIE!!

Op 30 september zien we een gunstige wind om naar Matuku te varen (ver in het zuiden van de Lau groep); daar maken we gebruik van. Op 1 oktober komen we aan op Matuku. Wij hebben onze vorige blog gewijd aan het verhaal over deze bijzondere plaats, dus voor onze belevenissen daar, verwijzen we daarnaar.

Wij verlieten Matuku op 12 oktober en zeilden naar Levuka op het eiland Ovalau; daar kwamen we op 13 oktober aan. Vorig jaar waren we ook al in Levuka geweest, dus dit keer hielden we het bij een bezoek van een paar dagen. Voornamelijk om te provianderen. Al blijft het een bijzondere plaats, met alle gevels op de panden uit vervlogen tijden.

Op 17 oktober zeilden we naar Makogai. Dit eiland is bekend, omdat er vroeger een leprakolonie gevestigd was. Je vindt daar nog de restanten van de verschillende paviljoens, een grotendeels overwoekerd kerkhof, etc.

Een restant van de lepra kolonie

Ook worden op dit eiland giant clamps (een soort van enorm grote oesters die meer dan 1 meter groot worden) gekweekt. Die worden dan later weer uitgezet, ondermeer bij resorts en dergelijke, om door de toeristen bewonderd te kunnen worden. Op het eiland zag je echter alleen maar kleine clamps. En op de plek in een kooi in het water van de lagune, zat alleen een dode.

Levenscyclus giant clamps

Een voorbeeld van hoe groot de clamps kunnen worden

Kweekvijver "giant clamps"

Er waren wel 2 prachtige snorkelplekken in de lagune, echt geweldig! Dus daar zijn we wel een paar keer gaan rondkijken. Ook worden zeeschildpadden gekweekt op het eiland. Na onze “sevusevu”, het aanbieden van de kava, kregen we een rondleiding langs zowel de clampfarm als de zeeschildpaddenkwekerij. Bijzonder hoor!

Hieronder enkele andere foto's van het eiland:

Ook hier is puimsteen aangespoeld van de vulkaanuitbarsting op Tonga

Na een paar dagen Makogai besloten we al “hoppend” richting de westkust van het grote eiland, Viti Levu te varen. De oostkust had veel wind, vaak regen en dat waren we wel een beetje zat. De eerste stop op onze reis was bij Naigani. Dit had nog het meest weg van een Bounty eiland, echt schitterend. En we lagen er maar alleen, heerlijk! De volgende dag vertrokken we toch maar, vanwege de weersverwachting, verder naar Nananu-ira. Hier hadden we echt wel hoge verwachtingen van. Het zou wat meer toeristisch zijn, met o.a. een resort waar je gezellig wat kon gaan drinken en wellicht eten. Wat een teleurstelling. Het waaide enorm hard en de resorts, die we gezien hebben, waren allemaal dicht. Echt geen bal te beleven! Omdat we best een lange vaardag gehad hadden, zijn we toch nog een nachtje blijven liggen.

En vertrokken op 24 oktober naar Drautana. Ook dit is alleen maar een ankerplaats, waar je verder niks kunt. Ook hier zijn we zelfs niet aan land geweest. Maar een dagje relaxen op anker is soms ook wel lekker. Na Drautana gingen we door naar Saweni Beach. Dit is een ankerplek vlak bij Vuda Marina en Lautoka. Hier hadden we eerder gelegen, vorig jaar. Het is een plek waar je goed aan land kunt komen. Doordat het relatief dicht bij Lautoka ligt, kun je deze plek ook goed gebruiken om die stad te bezoeken. Het provianderen in Levuka was vrij beperkt en verder konden we nergens wat kopen. We waren dus wel weer toe aan een rondje inkopen doen. Ook kun je mooie wandelingen maken vanuit Saweni beach. Je komt dan door kleine dorpjes en krijgt een andere indruk van het landschap. Vorig jaar was men druk bezig om een grote moskee te bouwen, aan de weg naar Lautoka, ter hoogte van Saweni beach. We zijn die dit jaar gaan bekijken. Hij is inmiddels open, maar nog lang niet klaar. Helaas zie je hier de slechte bouwkwaliteit. Al allerlei scheuren, slecht geverfde stukken, etc. Zo jammer! Op het strand van Saweni beach komen in de weekenden hele families lekker zwemmen en relaxen. Jongeren blijven vaak het hele weekend feesten. Helaas met bijbehorende herrie en rotzooi. Maar door de week is het een goede, rustige ankerplek. En ach, als je een beetje uit de kust ankert, valt die herrie ook wel mee.

Wij hebben voor het cycloonseizoen, van december tot mei, een plaats gereserveerd in Vuda Marina. We waren nu dicht bij de marina en wilden vast wat inlichtingen en dergelijke inwinnen. Vandaar dat we besloten om vast voor een paar dagen naar de haven te gaan. Bovendien is het er altijd gezellig, kun je er lekker eten en genieten van een biertje of wijntje op het terras.  Op 1 november vertrokken we dan toch voor de laatste maand, voor het cycloonseizoen begint, uit de haven. In eerste instantie gingen we naar Musket Cove. Dit is een populaire plek bij zeilers, met moorings, maar ook een gezellige bar. Het is hier meestal, zeker in het cruisingseizoen, behoorlijk druk. Nu waren er nog wel moorings beschikbaar, maar het was nog steeds gezellig druk. Na een paar dagen zeilden we verder naar Monuriki eiland; het echte castaway island, waar de film met Tom Hanks opgenomen is. Hierdoor komen er ook nogal wat toeristenbootjes, wat het wat minder rustig maakt, maar het is een aardige tussenstop. We gingen de volgende ochtend dan ook door naar Navadra. Mijn favoriete ankerplaats, vanwege het prachtige snorkelen daar. Ik vind het fantastisch als je, terwijl je snorkelt, een grote zeeschildpad op zijn dooie gemak onder je door ziet zwemmen. En ook veel erg mooi koraal, naast alle tropische visjes. Echt, Tonga kan wat dat betreft niet in de schaduw van Fiji staan, zo mooi! Helaas stond er een hele vervelende swell (deining), direct de baai in. En de voorspelling was, dat die alleen maar erger zou worden. We besloten dan ook om anker op te gaan en terug te gaan naar Musket Cove, waar je goed beschut zou liggen.

Bij het anker opgaan, stopte de ankerlier er nu helemaal mee. We hadden al de nodige haperingen gehad en waren al bezig met de aanschaf van een nieuwe, maar hadden gehoopt dat hij het nog even vol zou houden. Niet dus…. Gelukkig heb je bij Musket Cove dus moorings, waaraan je je boot kunt vastleggen. En daar kun je toch ook lekker zwemmen en is het gezellig. We hebben die laatste periode daar dus doorgebracht.

Op 1 december gingen we, zoals besproken, terug naar Vuda Marina. Het was zondagmiddag, dus dan heb je altijd gezellig life muziek. Onder het genot van een lekker diner en een drankje, vonden we ons leven zo slecht nog niet.

De reden om zo lang in de haven te gaan liggen is, zoals eerder vermeld, het cycloonseizoen. Nou, we kregen waar voor ons geld! Waar we al een paar keer eerder een cycloon in ontwikkeling zagen, die later toch weer oploste, bleef die we voor de kerst zagen aankomen in stand. Dat geeft wel een aparte dimensie aan het kerstgevoel, moet ik zeggen. De dagen voor kerst waren we druk met het voorbereiden voor de cycloon. Alle zeilen van de boot af (zwaar!), naar de kant “zwaaien” via de grootzeilval met een begeleidend touw, daar netjes opvouwen en weer terug aan boord via de omgekeerde weg.

Om van het schip naar de kant te komen heeft Heinze een loopplank van de haven geconfisqueerd. Vervolgens zonder toestemming daar wat gaten in geboord, een trekhaak gekocht en die op de plank gemonteerd. Er is namelijk veel beweging in het schip vanwege getijdeverschillen etc., een creatieve oplossing waar vol bewondering naar werd gekeken.

Onze ankerketting hadden we al eerder vast laten maken aan het “wagenwiel” op de bodem van de haven. Het schijnt een groot, industrieel wiel te zijn midden in de haven, waaraan bevestigingspunten gelast zijn. Bij de dreiging van een cycloon worden daar alle ankerkettingen van de boten aan vast gemaakt, de boten iets meer van de kant getrokken, om zo de cycloon te kunnen doorstaan. De cycloon werd vrijdag na kerst verwacht. Zo raar dat je in de dagen daarvoor eigenlijk niks merkt. Het is gewoon rustig weer.

Op 1^e kerstdag zijn we naar de kerk gegaan in Viseisei, een mooi dorpje verderop. Zo grappig dat meer dan de helft van het koor nog tijdens hun eerste lied binnen moet komen! Op de haven was alles gesloten, dus aten we gewoon lekker aan boord. Glaasje wijn erbij, heerlijk. Tweede kerstdag stond toch wel weer in het teken van alle voorbereidingen voor de naderende cycloon. Hoewel het op dat moment nog geen cycloon was, zag je ‘m toch ontwikkelen op de weerkaarten. Spannend, hoor. Je hoopt nog steeds dat hij op het laatst toch nog een ander pad zal kiezen, of zelfs zal oplossen, maar dat was niet het geval. Vrijdagochtend rond 4.30 uur hoorde ik voor het eerst een paar keer het gieren van de wind. Later kreeg de cycloon ook een naam, Sarai, en dan is het dus echt een officiële cycloon. Het was geen cycloon van de zwaarste categorie maar ik vond het meer dan genoeg. Bij tijd en wijle regende het enorm hard. Later toch ook veel wind. Maar je ligt goed beschut, hier in de haven. We hebben gehoord dat een catamaran, hier in de haven, 58 knopen wind gemeten heeft, buiten de haven stond er meer wind. Toch echt wel veel, hoor! En het duurde zo lang. Het werd gewoon een beetje saai. Pas zondag tegen de avond begon de wind langzaam te luwen. Gelukkig geen grote schades hier. Maar er was helaas elders in Fiji wel een dode te betreuren, lag bij ons de stroom er nog uit tot dinsdagmiddag en waren er overstromingen op verschillende plaatsen.

En nu hebben we dan alweer oud en nieuw achter de rug. Het was super gezellig. We hebben met onze Amerikaanse buren genoten van het speciale oudjaarsdiner in het restaurant van Vuda. Er werd vuurwerk afgestoken en we konden proosten op het nieuwe jaar, als 1^e land ter wereld. Hierbij wensen wij jullie ook allemaal het allerbeste, liefde en gezondheid voor het nieuwe jaar!

Na oud en nieuw hebben we een auto gehuurd om rondom het eiland te rijden (circa 500km) en een paar dagen in Suva, de grootste stad, te blijven. Een mooi hotel, grote kamers, heerlijke airco en lekker eten in de stad. We hebben genoten van Suva en de autorit.

Park in Suva

Officiele gebouwen moet je bewaken

Wij vonden de tekst bij deze speeltuin wat "dubbelzinnig"
Wij zouden het anders verwoorden

In Suva heb je veel inwoners uit India, dat zie je terug in de winkels

Veel kleren worden zelf gemaakt

Donderdag 9 januari ben ik, Anneke, voor een aantal maanden naar Nederland vertrokken. Ik ga genieten van kinderen, verdere familie en vrienden. Wellicht ga ik wat werken; anders is de periode wel heel lang. Heinze blijft in Fiji, hij heeft een indrukwekkende klussenlijst, dus die zal zich ook goed bezig kunnen houden. Het is hier wel heel warm, met een hoge luchtvochtigheid. Dus ik benijd hem niet.

Wij zullen de komende maanden dus niet veel te melden hebben. Wij verwachten eind mei naar Vanuatu te varen. Wellicht komt daar ons volgende blog dus vandaan. Tot dan!